Wybieranie projektu domu jest znacznie bardziej skomplikowanym procesem, niż wydawać by się to mogło osobie, która nigdy nie miała tej przyjemności. Tak, jest to wielka przyjemność, ponieważ jest to przenoszenie swoich planów odnośnie własnego domu na pierwsze namacalne formy, a to zawsze jest bardzo ekscytujące. Sęk w tym, że będziemy musieli się tu zmierzyć z rzeczywistością i chociaż nasze plany oraz oczekiwania będą czynnikiem decydującym, zawsze będą one wtłoczone w możliwości techniczne oraz uwarunkowania prawne, którymi rynek nieruchomości jest bardzo szczelnie obwarowany.
Działka
Najważniejsza na rynku nieruchomości jest lokalizacja. Potem bardzo ważna jest też lokalizacja, a na końcu ogromne znaczenie ma lokalizacja. W ten sposób żartują sobie specjaliści rynku nieruchomości, ale w ich słowach jest bardzo dużo racji, ponieważ wybór konkretnych projektów domów będzie zależał od wielkości działki. Nie da się zbudować dużego domu na małej działce i nie da się stworzyć ogrodu za domem, jeśli działka będzie szeroka, ale krótka. Mogło by się wydawać, że są to kwestie oczywiste, ale warto jest o tym wspomnieć, ponieważ najbardziej ograniczającą nas kwestią pod względem dostępnych w projekcie rozwiązań są możliwości oferowane przez samą działkę. Co gorsze, nawet jeśli policzymy sobie samodzielnie, że wszystko się pomieści, możemy zostać niemile zaskoczeni, kiedy porozmawiamy z ekspertem.
Prawo budowlane
Na kształt naszego domu będzie miało bowiem wpływ prawo budowlane. Mówi ono między innymi o tym, w jakim miejscu na działce dom może stanąć, a w jakim nie może go być. Z prawa budowlanego wyczytamy także to, na jak ustawionych ścianach nie może być okien i wiele innych podobnych kwestii. Tego typu ograniczenia związane są z faktem, że nasz dom nie stoi w próżni i obok mieszkają lub będą mieszkali inni ludzie, działają różne funkcje. Każdy architekt ujmie w swoim projekcie te ograniczenia, ale jeśli będziemy posiadali projekt gotowy i będziemy chcieli go zastosować na wybranej działce, może się okazać, że wymaga on daleko idącej adaptacji.
Plan miejscowy
Równie ważną kwestią jest Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego. Każdy projekt budynku musi być z nim zgodny. Jest to dokument tworzony przez rady gmin i odnosi się do tego, co i gdzie na terenie gminy może zostać wybudowane. Zakładając, że interesujący nas rodzaj zabudowy jest w ogóle możliwy na wybranej przez nas działce, trzeba sprawdzić, jak wysoka może być zabudowa w tym miejscu, jakie dachy można mieć, jak intensywna może być zabudowa itd. W polskich warunkach plany miejscowe nie są zazwyczaj zbyt poważnym ograniczeniem dla inwestorów, ponieważ władze lokalne w sposób bardzo umiarkowany dbają o ład przestrzenny na swoim terenie, ale zawsze takie przepisy istnieją, przynajmniej w swojej formie szkieletowej, przez co w żadnym wypadku nie można ich pomijać.
Ustawienie domu względem kierunków świata
Jest to ogólnie element, który przez bardzo długi czas był kompletnie pomijany, ale dzisiaj, w dobie wzrostu kosztów ogrzewania i podniesienia się świadomości odnośnie aranżacji domów oraz elementów praktycznych ich użytkowania, ponownie wracamy do koncepcji, co ciekawe, szeroko stosowanych kilkadziesiąt lat temu. Chodzi o to, by w miejscach, gdzie się w danym czasie znajdujemy i gdzie działamy był dostęp do światła dziennego. Zmniejsza to koszty oświetlania i ogrzewania, a także poprawia nasz komfort. Plan domu powinien uwzględniać te aspekty i powinien być wpisany w działkę tak, by wejście było od odpowiedniej strony i by układ pomieszczeń był do tego dostosowany. Jest to dość skomplikowana sprawa, która często w dużej mierze rozbija się o kierunek dojazdu do domu, co na już wybranej działce jest dla nas elementem narzuconym, nie zmienną.
Technologie ekologiczne
Wykorzystanie wielu technologii ekologicznych wymaga odpowiedniego planu i zarezerwowania dla nich przestrzeni. Typowymi przykładami są tu przydomowe oczyszczalnie ścieków, kolektory słoneczne i pompy ciepła. Jeśli chcemy zastosować takie technologie, ich obecność musi być uwzględniania przez projekt domu, bo chociaż można je stworzyć w dowolnej chwili, jeśli tylko jest na to dość miejsca, pojawią się poważne problemy natury technicznej i kosztowej.
Który projekt będzie najlepszy?
Ze względu na w/w aspekty coraz częściej korzysta się z serwisów oferujących gotowe projekty domów. Dzieje się tak, gdyż można tam łatwo wybrać projekt na wąską działkę, mało nasłonecznioną, lub projekt domu odpowiedniej wielkości i odpowiednio ustawionego względem stron świata. Wybór jest bardzo duży. Obecnie coraz rzadziej korzysta się z usługi architekta polegającej na projektowaniu domów od zera, gdyż jest to usługa niezwykle droga. Wybór gotowego projektu domu znacznie obniża koszty, ponieważ cena zakupu projektu plus konieczne koszty adaptacji to zawsze sumy znacznie niższe od kompleksowej usługi architekta, a efekt jest dokładnie taki sam. Z ogromu propozycji, jakie są proponowane na stronach internetowych architektów, można łatwo wybrać taki projekt, który najlepiej spełnia nasze wyobrażenia o przyszłym domu.